Jak poprawnie dopisać współwłaściciela do samochodu w 2025 r.?

Zwykle na współwłasność samochodu z doświadczonym kierowcą decydują się młodzi posiadacze aut. Są oni zaliczani przez ubezpieczycieli do tzw. grupy wysokiego ryzyka i - co za tym idzie - płacą wysokie składki za OC. Sposobem na obniżenie ceny obowiązkowego ubezpieczenia pojazdu jest w ich przypadku skorzystanie ze zniżek starszego współwłaściciela auta, który wypracował już maksymalne zniżki za bezszkodową jazdę. 

W poniższym artykule wyjaśniamy, jakich formalności należy dopełnić, aby móc współdzielić pojazd z inną osobą w celu obniżenia ceny OC.

Doświadczony współwłaściciel auta a zniżki w OC – jak to działa?

Zwykle młodzi kierowcy muszą płacić wyższe składki za OC ze względu na tzw. zwyżkę za wiek stosowaną przez towarzystwa ubezpieczeniowe. Aby obniżyć cenę polisy, można ustanowić współwłaścicielem pojazdu osobę, która od lat jeździ bezkolizyjnie i posiada pełne zniżki w OC. Wówczas opłata za ubezpieczenie samochodu będzie niższa.

Kalkulacja z 24.04. 2025 r. dla 21-latka z Olsztyna, który kupuje pierwszą polisę OC. Samochód: Volkswagen Golf z 2008 r., silnik benzynowy, poj. 2,0 l

Kalkulacja z 24.04.2025 r. dla 50-latka z Olsztyna z maksymalnymi zniżkami w OC oraz 21-latka, który kupuje pierwszą polisę OC. Samochód: Volkswagen Golf z 2008 r., silnik benzynowy, poj. 2,0 l

Jakie są wady i zalety współwłasności samochodu?

Największą zaletą współwłasności auta z doświadczonym kierowcą jest oczywiście niższa cena OC. Dodatkowo młodemu współwłaścicielowi samochodu za każdy rok bezkolizyjnej jazdy naliczane są zniżki.

Jeśli jednak dojdzie do kolizji spowodowanej autem, które ma dwóch współwłaścicieli, to obaj stracą zniżki za bezszkodową jazdę. W efekcie ojciec Mariusza może stracić część zniżek, które wypracował przez lata (chociaż sprawcą wypadku będzie jego syn). W kolejnym roku zapłaci on więcej nie tylko za OC samochodu, którego jest współwłaścicielem, ale również obowiązkowe ubezpieczenie swojego auta.

Jak dopisać współwłaściciela samochodu do dowodu rejestracyjnego i polisy OC?

Jak wygląda dopisanie współwłaściciela do dokumentów pojazdu? Najprościej ustanowić współwłasność auta już w chwili sporządzania umowy kupna / sprzedaży pojazdu. W tym celu wystarczy w niej wpisać, że samochód nabywają dwie osoby.

Natomiast, gdy chcesz uczynić np. swojego syna czy córkę współwłaścicielem należącego już do Ciebie samochodu (lub odwrotnie), najlepiej będzie sporządzić akt darowizny i przekazać część udziałów auta drugiej osobie (zwykle połowę, ale może to być też np. kilka procent).

Jak sporządzić akt darowizny samochodu?

Druk aktu darowizny samochodu możesz pobrać w wydziale komunikacji lub w internecie albo sporządzić go samodzielnie. Dokument powinien zawierać następujące informacje:

• dane darczyńcy (dotychczasowego właściciela) oraz obdarowanego (nowego współwłaściciela) – imię, nazwisko, PESEL, miejsce zamieszkania, numer dowodu osobistego lub paszportu,
• datę i miejsca zawarcia umowy,
• oznaczenie stron i określenie stopnia pokrewieństwa,
• stopień pokrewieństwa,
• przedmiot darowizny (w przypadku samochodu będzie to marka i model, rok produkcji, nr VIN, pojemność silnika, nr. rejestracyjny),
• wartość samochodu,
• datę przekazania samochodu,
• oświadczenie o posiadaniu prawa własności samochodu,
• oświadczenie darczyńcy o darowaniu samochodu lub jego części,
• oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny samochodu lub jego części,
• podpisy darczyńcy i obdarowanego.

Akt darowizny samochodu powinien być sporządzony w dwóch egzemplarzach, po jednym dla każdego ze współwłaścicieli pojazdu. Gotowy wzór do pobrania znajdziesz poniżej.

Pobierz gotowy wzór umowy darowizny samochodu (plik docx)

Pobierz gotowy wzór umowy darowizny samochodu (plik pdf)

Jak zgłosić darowiznę samochodu w urzędzie skarbowym w 2025 r.?

Po sporządzeniu aktu darowizny samochodu należy zapłacić podatek od spadku i darowizn lub zgłosić tylko darowiznę w urzędzie skarbowym. Drugi przypadek dotyczy jednak wyłącznie wybranej grupy osób, a mianowicie członków najbliższej rodziny darczyńcy. W świetle prawa należą do nich:

• żona, mąż,
• córka, syn, wnuczka, wnuk, prawnuczka, prawnuk,
• matka, ojciec, babcia, dziadek, prababcia, pradziadek,
• pasierbica, pasierb,
• siostra, brat,
• macocha, ojczym.

Jeśli akt darowizny samochodu został zawarty pomiędzy członkami najbliższej rodziny, wystarczy jedynie wypełnić druk SD-Z2 i złożyć go w urzędzie. Czasami nawet, i tą formalność można pominąć. Kiedy dokładnie?

Kto z członków najbliższej rodziny nie musi zgłaszać darowizny samochodu?

Formularza SD-Z2 nie muszą wypełniać i składać w urzędzie osoby, które:

• otrzymały majątek na podstawie umowy darowizny zawartej u notariusza lub
• otrzymały darowiznę, której wartość nie przekracza 36 120 zł. Uwaga! W tym przypadku należy uwzględnić cały majątek otrzymany w ciągu 5 lat od tej samej osoby (sumę darowizn).

W jaki sposób złożyć formularz podatkowy SD-Z2?

Do urzędu nie musisz iść osobiście, choć oczywiście możesz. Formularz SD-Z2 wystarczy:

• wypełnić na Portalu Podatkowym, podpisać danymi autoryzującymi lub kwalifikowanym podpisem elektronicznym i przesłać online (wejdź na stronę podatki.gov.pl) lub
• pobrać odpowiedni druk na stronie https://www.podatki.gov.pl/pcc-sd/formularze-do-druku-sd/, wypełnić go i złożyć w urzędzie skarbowym lub wysłać pocztą na adres urzędu.

Jakie są skale podatkowe od darowizny w 2025 r. i jak urząd skarbowy wylicza podatek?

Jeżeli osoba obdarowywana nie jest członkiem najbliższej rodziny (lub jest, ale nie złożyła w terminie druku SD-Z2) lub w ogóle nie jest spokrewniona z darczyńcą, w ciągu 30 dni od daty sporządzenia aktu darowizny powinna wypełnić wspomniany druk SD-3 i zapłacić podatek. Podczas ustalania tej opłaty uwzględnia się kwoty wolne od podatku oraz skalę podatkową.

Co do konieczności składania zeznania podatkowego po otrzymaniu darowizny, to w przypadku osób niespokrewnionych lub z dalszej rodziny również przewidziano wyjątki:

Podatek od darowizny samochodu dla I grupy podatkowej (najbliższa rodzina - kwota wolna od podatku to 36 120 zł) wynosi:

• nadwyżka kwoty wolnej od podatku do 11 833 zł: podatek wynosi 3% kwoty nadwyżki
• nadwyżka od 11 833 zł do 23 665 zł: 355 zł + 5% kwoty nadwyżki
• nadwyżka powyżej 23 665 zł: 946,60 zł + 7% kwoty nadwyżki.

Podatek od darowizny samochodu dla II grupy podatkowej (dalsza rodzina - kwota wolna od podatku to 27 090 zł) wynosi:

• nadwyżka kwoty wolnej od podatku do 11 833 zł: 7% podatku od nadwyżki,
• nadwyżka od 11 833 do 23 665 zł: 828,40 zł + 9% podatku od nadwyżki,
• nadwyżka powyżej 23 665 zł: 1 893,30 zł + 12% podatku od nadwyżki.

Podatek od darowizny samochodu dla III grupy podatkowej (osoby niespokrewnione - kwota wolna od podatku to 5 733 zł.) wynosi:

• nadwyżka kwoty wolnej od podatku do 11 833 zł: 12% od nadwyżki,
• nadwyżka od 11 833 do 23 665 zł: 1420 zł i 16% podatku od nadwyżki,
• nadwyżka powyżej 23 665 zł: 3 313,20 zł i 20% podatku od nadwyżki.

Pamiętaj, że wysokość darowizny to nie całość wartości samochodu, lecz część, którą Ci podarowano. Przykładowo, jeżeli jesteś współwłaścicielem auta wartego 25 000 zł, a część Twoich udziałów wynosi 50%, to opodatkowaniu podlega jedynie 12 500 zł. Z kolei, gdy należy do Ciebie jedynie 10% pojazdu, to wysokość darowizny wynosi 2 500 zł.

Korzystniej w OC będzie, gdy głównym właścicielem auta zostanie ustanowiony doświadczony kierowca. Może to pomóc w obniżeniu kosztów ubezpieczenia auta nawet o kilka tysięcy złotych. Chcesz się o tym przekonać? Wykonaj niezobowiązującą kalkulację cen OC w naszej porównywarce.

Dopisanie współwłaściciela do samochodu po zawarciu umowy sprzedaży - czy może być korzystne?

Jak już wspomnieliśmy, w przypadku darowizny istnieje możliwość zwolnienia z obowiązku zapłaty podatku w przypadku osób najbliższych. Tymczasem zawarcie umowy sprzedaży pomiędzy osobami fizycznymi zawsze wiąże się z zapłatą podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) - niezależnie od ich pokrewieństwa. 

Choć najczęściej współwłasność samochodu dotyczy najbliższej rodziny, to zdarzają się przypadki, gdy zostaje ona ustanowiona pomiędzy osobami niespokrewnionymi. W takiej sytuacji koszty podatkowe mogą być niższe w przypadku sprzedaży części auta. Oczywiście istotna będzie jego wartość.

Ile kosztuje dopisanie współwłaściciela do auta? Koszty podatkowe 2025

Oczywiście trzeba pamiętać, że w świetle prawa w umowie sprzedaży kupujący zobowiązuje się do zapłaty ustalonej kwoty za samochód / część samochodu (w tym przypadku 20 tys. zł). Darowiznę otrzymuje natomiast nieodpłatnie.

Zgłoszenie współwłasności auta – jakie dokumenty przygotować do wydziału komunikacji?

Poza wizytą w urzędzie skarbowym, musisz również udać się do właściwego wydziału komunikacji (bez względu na rodzaj umowy, jaką zawarłeś). Na wizytę umów się w ciągu 30 dni od daty zawarcia aktu darowizny lub umowy kupna / sprzedaży samochodu, aby wpisać współwłaściciela auta w dowodzie rejestracyjnym. W tym celu trzeba przekazać urzędnikowi:

• wniosek o dopisanie współwłaściciela (pobierz wzór ze strony internetowej Twojego wydziału komunikacji lub odbierz w urzędzie),
• dokument potwierdzający przeniesienie części własności auta (umowa darowizny),
• dowód rejestracyjny auta,
• dowód osobisty lub paszport (jeśli jesteś cudzoziemcem spoza UE, musisz zabrać paszport z aktualną wizą lub kartę pobytu),
• zaświadczenie o pozytywnym wyniku badania technicznego auta (jeśli nie ma odpowiedniego wpisu w dowodzie rejestracyjnym),
• w przypadku, gdy jeden ze współwłaścicieli auta prowadzi firmę - KRS lub zaświadczenie z CEIDG (może być wydruk ze strony internetowej).

W wydziale komunikacji powinni pojawić się obaj współwłaściciele samochodu. Jeśli któryś z nich nie może przyjść osobiście, może sporządzić pisemne pełnomocnictwo dla innej osoby. Jeżeli pełnomocnikiem jest mąż, żona, rodzic, dziecko, rodzeństwo, dziadkowie lub wnuki – pełnomocnictwo jest bezpłatne. Z kolei, gdy jest nim ktoś inny, w urzędzie trzeba uiścić opłatę skarbową w wysokości 17 zł.

Jeśli po dostarczeniu wszystkich dokumentów urzędnik nie będzie miał do nich żadnych zastrzeżeń, wpisanie nowego współwłaściciela samochodu do dowodu rejestracyjnego pojazdu odbędzie się na miejscu tego samego dnia.

Czy muszę informować ubezpieczyciela o zmianie współwłasności auta?

Zmiana współwłasności auta oznacza konieczność zgłoszenia tego faktu towarzystwu ubezpieczeniowemu w ciągu 14 dni od daty sporządzenia aktu darowizny. Ten obowiązek ciąży na darczyńcy / zbywcy części pojazdu. Jednocześnie ubezpieczyciel może przeprowadzić rekalkulację składki dotychczasowego ubezpieczenia samochodu, czyli ponownie przeliczyć jego wysokość.

Naszym okiem

Jeżeli samochód jest wspólną własnością kilku osób, każda z nich w równym stopniu odpowiada za obowiązek posiadania ważnej polisy OC. W przypadku braku ubezpieczenia pojazdu, na wszystkich współwłaścicieli auta może zostać nałożona kara za brak OC przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG). W 2025 r. wynosi ona nawet 9330 zł!

Katarzyna Gaweł, Specjalista ds. ubezpieczeń komunikacyjnych